ضعف ماه عسل 92 همان حسن آن است، اگر احسان علیخانی مجری ما تجربه اجتماعی عمیق تری داشت، اگر مجرد نبود و عمق بیشتری داشت و زیاد حرف نمی زد، شاید ماه عسل 92 روان تر جلو می رفت.

نشست نقد و بررسی «ماه عسل» با حضور عوامل این برنامه و جمعی از مردم (28 مردادماه) و با حاشیه های فراوان در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.

احسان علیخانی، فضل الله شریعت پناهی (مدیر گروه اجتماعی شبکه ی سه) ، سیدتقی سهرابی (مدیرکل روابط عمومی صداوسیما)، محمدحسین لطیفی (کارگردان) و دکتر حسام الدین آشنا (استاد دانشکده ی فرهنگ و ارتباطات) در این نشست که اجرای آن را مرتضی جمشیدی برعهده داشت، حضور داشتند.

دکوری که احسان علیخانی می خواست رنگی نباشد

احسان علیخانی از دکور برنامه ماه عسل 90 شروع کرد و گفت: در «ماه عسل» 90 ایده ساده برای دکور داشتیم و دکوری شبیه صحنه تئاتر را طراحی کرده بودیم. آن زمان دوست داشتم برای اولین بار این اتفاق بیفتد که جلوی تلویزیون یک پرده باز شود، قصه ای روایت شود. اما در «ماه عسل» 92 فضای بیشتری داشتیم، زمین را کندیم، فضا را برای صدا و نور آماده کردیم و شاید نزدیک دوماه برای ساخت این دکور وقت گذاشتیم.

احسان علیخانی در ادامه افزود: آنچه در طراحی دکور برای من اهمیت داشت، این بود که حتما عمق داشته باشد، چون ما در خیلی از دکورهای برنامه های تلویزیونی، عمق نداریم و همه چیز تخت است و نکته ی دیگر که برایم مهم بود، این بود که در دکور خیلی تنوع رنگی نداشته باشد، چون تنوع رنگی، ذهن مخاطب را دچار سردرگمی می کند. در واقع، دکور برنامه را طوری طراحی کردیم که جلوی مهمان به جز من، چیز دیگری نباشد که بخواهد ذهنش را درگیر کند. خیلی از مهمان های ماه عسل 92 بعد از اتمام گفتگو فکر می کردند هنوز برنامه شروع نشده چون روبروی آنها هیچ چیزی به غیر من دیده نمی شد

علیخانی در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به این که 30 ، 40 درصد مهمانان «ماه عسل» 92 تا کنون به تهران نیامده بودند، بیان کرد: این افراد در رسانه ی ملی ما سهم دارند.

امروز همه مردم مجیدیه دعایت کردند

در میانه های نشست، کلیپی از پیدا شدن محمد طاها پسر بچه گمشده ماه عسل برای حاضران پخش شد که پس از آن، علیخانی درباره آن گفت: من چند روز مردد بودم که دزدیده شدن محمد طاها را در برنامه اعلام کنم، اما دیدم مادرش خیلی بی تابی می کند. به همین دلیل، این مسأله را صادقانه بیان کردم و خدا را شکر می کنم، از آن فرد نیز با هر شکلی که هست تشکر می کنم، چون با کارش باعث شده است که در این خانواده معجزه رخ دهد.

پس از این کلیپ و صحبت های علیخانی یکی از حاضران در جلسه بلند شد و خطاب به مجری ماه عسل گفت: من یکی از همسایگان خانواده محمدطاها هستم امروز در محل مجیدیه همه حرف ها درباره پیدا شدن محمدطاها و تو بود و همه دعایت می کردند.

کارگردان دودکش: آمده ام بگویم احسان ماه عسل را ادامه دهد و قدرش را بدانیم

محمدحسین لطیفی کارگردان دودکش یکی از حاضرین در این نشست بود که در صحبت هایی کوتاه درباره ماه عسل و احسان علیخانی گفت: متأسفم که به خاطر مشغله کاری در رمضان، از دیدن همه قسمت های ماه عسل محروم بودم. شاید خیلی ها فکر کنند تولید برنامه ای مثل ماه عسل خیلی ساده است؛ اما بسیار بسیار کار سختی است و از احسان تشکر می کنم که همزمان هم کارگردانی قصه ای روی صحنه را برعهده دارد و هم اجرا را. به نظرم خودش هم باید شکرگذار خداوندی باشد که این توانایی را در او نهادینه کرده است.

لطیفی در پایان صحبت های خود گفت: مسوولان که در تلویزیون اجازه ی ساخت چنین برنامه ای را به احسان می دهند، دستش را بازتر بگذارند، آدم هایی را مثل احسان که جلوی دوربین با صداقت حضور می یابند، باید قدر بدانیم.

پس از صحبت های کارگردان دودکش احسان علیخانی به تشکر از وی پرداخت و با تعریف خاطره ای از سفر حج با لطیفی گفت: ما دو جنبه ی تألیفی داریم، چه در نوشتن و چه در برنامه سازی، خیلی از ما عادت داریم موضوعات ساده را برای مردم پیچیده کنیم، اما لطیفی اثبات کرده است که موضوعات پیچیده را به شدت ساده بازگو می کند.

بد حجاب، یک نقص دارند ما چند نقص داریم؟

دکتر حسام الدین آشنا که از اواسط برنامه به جمع حاضرین پیوست، با بیان اینکه کمی هم نقد کنیم تا دست کم به عنوان این نشست نزدیک شویم، گفت: وقتی از وظایف و کارکردهای رسانه ها صحبت می شود، درباره بسیج گری اجتماعی خیلی جدی صحبت می شود، یعنی تلویزیون باید بتواند در یک زمان خاص همه افکار عمومی را حول یک مسأله تجمیع کند. بحث امروز دنیا این است که آیا تلویزیون وظیفه اش بسیج گری اجتماعی است؟ سوال دیگری که مطرح می شود این است که آیا ماه عسل را آغاز یا تداوم یک جنبش اجتماعی می توانیم تلقی کنیم یا برای یک لحظه تاریخی و یک بازه ی زمانی یک ماهه است؟ اگر رویکرد تلویزیون به سمت تداوم یک جنبش اجتماعی باشد و ماه عسل به این سمت برود، باید به این تلویزیون و برنامه، آفرین گفت.

آشنا اظهار کرد: تلویزیونی که 30 شب با احساسات، بمباران می کند، باید در طول سال پهن شود یا با شدت کمتر و استمرار بیشتر، جنبش اجتماعی ایجاد کند. گاهی استانداردهای اخلاقی را چنان بالا فرض می کنند که حتی فردی مانند آیت الله جوادی آملی هم باید ببیند در آن استانداردها جا می گیرد یا نه!

آشنا با لحنی انتقادی ادامه داد: مقام معظم رهبری فرمودند بیایید فکر کنید کسانی که به آن ها می گوییم بد حجاب، یک نقص دارند ما چند نقص داریم؟ اگر تلویزیون همین کلام رهبری را بگیرد و به طور راهبردی بسط دهد، این تلویزیون، تلویزیونی خواهد بود که هیچ شبکه ی ماهواره یی به گرد پای آن نمی رسد، تلویزیون مردم باشید.

اعتراف و باز کردن راز مردم در تلویزیون خوب نیست حتا اگر خودشان بخواهند

مشاور دکتر حسن روحانی در ادامه صحبت های خود گفت: بعضی از برنامه ها هستند که رازگشا هستند. رازگشایی و اعتراف، چیزی است که در برنامه های گفت وگو محور به شدت جذاب است. این برنامه ها از لحاظ اخلاق حرفه یی و اجتماعی به شدت زیر سوال هستند. این که عواقب این رازگشایی در آینده ی آن فردی که رازگشایی شده، چه تأثیری دارد برای ما قابل پیش بینی نیست، نمی گویم نباید این کار را انجام داد، بلکه می گویم باید ملاحظات اخلاقی در نظر گرفته شود.

وی معتقد است: متأسفانه در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران فعالیت هایی انجام شده که اعتمادزدایی عمیقی از این رسانه صورت گرفته است. گاهی بین شیوه برنامه سازی برنامه های زنده و ضبطی، تفاوت وجود دارد. تلویزیون جمهوری اسلامی به علت ضعف عملکرد یا سوء تدبیر برخی از مدیران، نباید مجوز دهد که از امکان برنامه سازی ضبطی عبور کنیم و محدود شویم به پخش برنامه ها زنده. ما می توانیم ضبط طولانی تر و پخش کوتاه تری داشته باشیم.

این استاد دانشگاه ادامه داد: در کنار همه ی این ها، حجم کیفیت تابع گزارش های ضبطی است که باید لحاظ شود، چیزی که در «ماه عسل» دیدیم گزارش های آرشیوی بود، نه تولیدی مختص این برنامه. سوال دیگر این است که آیا این برنامه ها مجری محور، مهمان محور، حضارمحور یا ترکیبی از این سه گانه هستند؟

او بیان کرد: متأسفانه به علت سوء تدبیر هایی که در سال های دراز در تلویزیون رخ داده، همواره ستاره کشی را در تلویزیون شاهد بوده ایم، ما برنتافته ایم که یک مجری ستاره ساز بدرخشد چون ممکن است، بعدا پررو و به اصطلاح «شاخ» شود. ما یا اجازه نداده ایم این ستاره شکل بگیرد یا اگر هم نصفه شکل گرفته، اجازه داده ایم خودش ادامه دهد، احسان علیخانی نیز رابطه اش با تلویزیون یک رابطه ی قهر و آشتی است.

آشنا افزود: واقعیت در رابطه ی مردم با تلویزیون این است که مردم چیزی به نام تلویزیون نمی شناسند، مردم برنامه و صاحب برنامه را می شناسند.

حسام الدین آشنا: حیف که احسان علیخانی پر حرف است و مجرد!

او همچنین در بخشی دیگر، عنوان کرد: این که تهیه کننده، مجری باشد تا کنون تجربه ی خوبی بوده است و مجری های خاص می توانند تهیه کننده هم باشند. برنامه ی «90» و «ماه عسل» نمونه های خوبی هستند.

آشنا در پایان گفت: ضعف «ماه عسل» همان حسن آن است، اگر مجری ما تجربه ی اجتماعی عمیق تری داشت، اگر مجرد نبود و عمق بیشتری داشت و زیاد حرف نمی زد و در گفت وگوها دخالت نمی کرد، شاید برنامه روان تر جلو می رفت. من به آقای روحانی اصرار کردم روز آخر برنامه «ماه عسل» ولو تلفنی به برنامه بیاید. او پرسید، برنامه برای چیست و من توضیح دادم و او گفت، حال مردم را خراب نکنید، بگذارید خوش باشند.